. PROYEKTO SA ARALING PANLIPUNAN DENNIS C. AMARANTE AT NAURICE ESGUERRA
2. ARALIN 25 ANG ASYA AT ANG DALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
3. ANG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG 1914 - 1918 • Sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig noong Agosto 1914 • Kumplikado ang dahilan: Una ay ang pag-aalyansa ng mga bansang Europeo at ang pangalawa ay ang pag-uunahan nila sa teritoryo • Ang mga ALLIED FORCES at CENTRAL POWERS ang magkatunggali
4. FRANCE BRITISH EMPIRE JAPAN UNITED STATES CHINA GERMANY AUSTRIA-HUNGARY OTTOMAN EMPIRE BULGARIA ALLIED FORCES RUSSIAN EMPIRE CENTRAL FORCES
5. • Noong napatay si Archduke Ferdinand , nagsimula ang mobilisasyon ng mga sundalo sa Europa at sumiklab ang digmaan. • Bagamat nakasentro ang digmaan sa Europa, nagkaroon din ng labanan sa Asya dahil sa spheres of influence at interes ng mga Kanluranin sa China. • Sinakop ng Japan ang mga teritoryo ng Germany sa China (Shantung) at Pasipiko (Carolina at Marianas). • Ipinilt ng Japan ang 21 Demands nito sa China, nagsumbong ang huli sa League of Nations pero hindi nila ito inaksyunan. • Sumali ang China (matapos pasabugin ang isang French ship na may lulang mga Tsino) at ang United States sa Digmaan noong 1917
6. • Sumali ang China sa digmaan upang makilala at respetuhin siya ng mga Kanluranin • Tumulong ang mga kolonya ng British Empire, partikular ang India, nung kasagsagan ng Digmaan • Nagkaisa ng mga Muslim at Hindu sa India upang makamit ang kalayaan, si Mahatma Gandhi ang nanguna sa ahimsa o non- violent movement • Sa Pilipinas, binuo ang Guardia Nacional upang ipadala sa Europa para makatulong sa tropa ng mga Allies, na itinaguyod ni Gobernador-Heneral Francis Burton Harrison at Pangulong Manuel Quezon • Hindi naipadala ang mga tropang Pilipino sa Europa dahil sa kakulangan ng pondo at suporta galing sa United States
7. Franz Josef I AUSTRIA-HUNGARY Mehmed V OTTOMAN EMPIRE Ferdinand I BULGARIA Nicolas II RUSSIAN EMPIRE Taisho JAPAN George V BRITISH EMPIRE Woodrow Wilson UNITED STATES Raymond Poincare FRANCE Yuan Shikai CHINA Wilhelm II GERMANY
8. MGA EPEKTO NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG • Natalo ang Central Powers sa digmaan at isinagawa ang pulong sa Versailles, France upang pormal nang tapusin ang digmaan at pag-usapan ang kaparusahan ng mga natalong bansa • Humina lahat ng mga bansang Europeo ngunit ang United States at Japan (dahil malayo sila sa lugar ng labanan) ay lumakas at itinuring na mga superpowers • Mga Pangyayari bago at pagkatapos ng pagpupulong sa Versailles JAPAN: napasakamay ang Shantung at napunta sa kanya ang mga isla na nasa dakong hilaga ng Ecuador na dati’y kolonya ng Germany, ngunit hindi pinansin ng mga Kanluranin ang hiling ng Japan na racial equality CHINA: walang nakuha ang mga Tsino o nabawing lupain at hindi pinirmahan ang Kasunduan ng Versailles, naganap ang May Fourth Movement na siyang nagpayanig sa pamahalaang Tsino at New Culture Movement na siyang nagtakwil sa Confucianism
9. • Naganap ang Russian Revolution noong 1917 na kung saan napatalsik sa trono si Nicolas II at ang kanyang pamilya at namuno ang mga Bokshelviks (mga komunista) sa Russia • Itinatag ang League of Nations noong June 28, 1919 matapos pirmahan ang Kasunduan sa Versailles • Itinatag ang League of Nations upang maiwasan na ang pagkakaroon ng isa oang digmaang pandaigdig • Ang Japan lamang ang Asyanong nasyon na kasali sa League of Nations • Hindi sumali ang United States sa League of Nations dahil ayaw nitong sumali sa mga bagay na hindi ukol sa kanya at baka masali pa ito sa mga problema na walang kinalaman sa kanya
10. • Isang epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig ay ang pagpasok ng mga Kanluranin sa Kanlurang Asya. • Humina at dahang-dahang bumagsak ang Ottoman Empire kasabay ng pagkakatuklas ng langis sa Kanlurang Asya ng mga Kanluranin noong 1917 • Isinagawa ang mandate system matapos sakupin ng mga Kanluranin ang mga bansa sa Ottoman Empire • PAGHAHATI-HATI NG LUPAIN SA KANLURANG ASYA: BRITISH EMPIRE: Palestine FRANCE: Syria at Lebanon • Napanatili ng Saudi Arabia ang kalayaan nito sa ilalim ni Haring Ibn Saud ngunit lahat ng mga kompanyang nanglinang ng langis nito ay mga dayuhang kompanya • Ang Balfour Declaration ay inilabas ng mga English na nagsasabing ang Palestine ay bubuksan sa mga Jews
Answers & Comments
Explanation:
. PROYEKTO SA ARALING PANLIPUNAN DENNIS C. AMARANTE AT NAURICE ESGUERRA
2. ARALIN 25 ANG ASYA AT ANG DALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG
3. ANG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG 1914 - 1918 • Sumiklab ang Unang Digmaang Pandaigdig noong Agosto 1914 • Kumplikado ang dahilan: Una ay ang pag-aalyansa ng mga bansang Europeo at ang pangalawa ay ang pag-uunahan nila sa teritoryo • Ang mga ALLIED FORCES at CENTRAL POWERS ang magkatunggali
4. FRANCE BRITISH EMPIRE JAPAN UNITED STATES CHINA GERMANY AUSTRIA-HUNGARY OTTOMAN EMPIRE BULGARIA ALLIED FORCES RUSSIAN EMPIRE CENTRAL FORCES
5. • Noong napatay si Archduke Ferdinand , nagsimula ang mobilisasyon ng mga sundalo sa Europa at sumiklab ang digmaan. • Bagamat nakasentro ang digmaan sa Europa, nagkaroon din ng labanan sa Asya dahil sa spheres of influence at interes ng mga Kanluranin sa China. • Sinakop ng Japan ang mga teritoryo ng Germany sa China (Shantung) at Pasipiko (Carolina at Marianas). • Ipinilt ng Japan ang 21 Demands nito sa China, nagsumbong ang huli sa League of Nations pero hindi nila ito inaksyunan. • Sumali ang China (matapos pasabugin ang isang French ship na may lulang mga Tsino) at ang United States sa Digmaan noong 1917
6. • Sumali ang China sa digmaan upang makilala at respetuhin siya ng mga Kanluranin • Tumulong ang mga kolonya ng British Empire, partikular ang India, nung kasagsagan ng Digmaan • Nagkaisa ng mga Muslim at Hindu sa India upang makamit ang kalayaan, si Mahatma Gandhi ang nanguna sa ahimsa o non- violent movement • Sa Pilipinas, binuo ang Guardia Nacional upang ipadala sa Europa para makatulong sa tropa ng mga Allies, na itinaguyod ni Gobernador-Heneral Francis Burton Harrison at Pangulong Manuel Quezon • Hindi naipadala ang mga tropang Pilipino sa Europa dahil sa kakulangan ng pondo at suporta galing sa United States
7. Franz Josef I AUSTRIA-HUNGARY Mehmed V OTTOMAN EMPIRE Ferdinand I BULGARIA Nicolas II RUSSIAN EMPIRE Taisho JAPAN George V BRITISH EMPIRE Woodrow Wilson UNITED STATES Raymond Poincare FRANCE Yuan Shikai CHINA Wilhelm II GERMANY
8. MGA EPEKTO NG UNANG DIGMAANG PANDAIGDIG • Natalo ang Central Powers sa digmaan at isinagawa ang pulong sa Versailles, France upang pormal nang tapusin ang digmaan at pag-usapan ang kaparusahan ng mga natalong bansa • Humina lahat ng mga bansang Europeo ngunit ang United States at Japan (dahil malayo sila sa lugar ng labanan) ay lumakas at itinuring na mga superpowers • Mga Pangyayari bago at pagkatapos ng pagpupulong sa Versailles JAPAN: napasakamay ang Shantung at napunta sa kanya ang mga isla na nasa dakong hilaga ng Ecuador na dati’y kolonya ng Germany, ngunit hindi pinansin ng mga Kanluranin ang hiling ng Japan na racial equality CHINA: walang nakuha ang mga Tsino o nabawing lupain at hindi pinirmahan ang Kasunduan ng Versailles, naganap ang May Fourth Movement na siyang nagpayanig sa pamahalaang Tsino at New Culture Movement na siyang nagtakwil sa Confucianism
9. • Naganap ang Russian Revolution noong 1917 na kung saan napatalsik sa trono si Nicolas II at ang kanyang pamilya at namuno ang mga Bokshelviks (mga komunista) sa Russia • Itinatag ang League of Nations noong June 28, 1919 matapos pirmahan ang Kasunduan sa Versailles • Itinatag ang League of Nations upang maiwasan na ang pagkakaroon ng isa oang digmaang pandaigdig • Ang Japan lamang ang Asyanong nasyon na kasali sa League of Nations • Hindi sumali ang United States sa League of Nations dahil ayaw nitong sumali sa mga bagay na hindi ukol sa kanya at baka masali pa ito sa mga problema na walang kinalaman sa kanya
10. • Isang epekto ng Unang Digmaang Pandaigdig ay ang pagpasok ng mga Kanluranin sa Kanlurang Asya. • Humina at dahang-dahang bumagsak ang Ottoman Empire kasabay ng pagkakatuklas ng langis sa Kanlurang Asya ng mga Kanluranin noong 1917 • Isinagawa ang mandate system matapos sakupin ng mga Kanluranin ang mga bansa sa Ottoman Empire • PAGHAHATI-HATI NG LUPAIN SA KANLURANG ASYA: BRITISH EMPIRE: Palestine FRANCE: Syria at Lebanon • Napanatili ng Saudi Arabia ang kalayaan nito sa ilalim ni Haring Ibn Saud ngunit lahat ng mga kompanyang nanglinang ng langis nito ay mga dayuhang kompanya • Ang Balfour Declaration ay inilabas ng mga English na nagsasabing ang Palestine ay bubuksan sa mga Jews
11.