Ano ba ang awareness ng henerasyon mo tungkol sa Martial Law na idineklara noong 1972? Dr. Claudio: I think at this point napaka-hazy kaya nga maraming tao na naniniwalang dapat ibalik yung panahon ni Marcos. Malaki ang gap between kung ano ang alam naming mga historyador at ng present generation. Kunwari alam ba nila na over three thousand ang namatay noong Martial Law, over thirty-five thousand tortured, over seventy thousand incarcerated? Maraming ‘di nakakaalam ng mga figures na ito. Madaling sabihin na may Cultural Center o malalaking infrastructure pero tinatanong ba kung gaano kalaki ang utang na na-acquire ng Philippine government na nagdulot ng kahirapan ngayon? I don't think malakas ang awareness kaya dapat mayroong talagang moves on our part bilang historyador upang itaguyod ang kasaysayan. Howie: Mayroon kang nabanggit na human rights abuses, extra-judicial killings, pero hanggang ngayon naman nangyayari pa rin ‘yan. Dr. Claudio: Kailan ba kasi nagsimula ang mga iyon? Kailan napoliticize ang military? I think it happened during the Marcos period. Before that naman hindi binibigyan ng political power ang military, so yung legacy ng Marcos regime ay iyong pagbigay ng political power sa military at sa tingin ko ito yung nag-contribute din sa impunity. Pero alam ko, siguro naman ngayon mayroong mga reform efforts sa military, na usong-uso ngayon yung military sector reform. I think it is also a large reaction to the legacy of Martial Law. Howie: Mayro’n naman benefits o mayroon naman legacy itong Martial Law kasi itong sinasabi mo nga as a reaction to Martial Law may mga improvement sa ating pulitika? Dr. Claudio: I guess itong entire ‘never again’ discourse, never again natin hahayaan na maging diktadurya ang Pilipinas. I guess hindi mo masasabi na legacy 'yan ni Marcos kundi legacy na rin ng mga tao kagaya nina Cory Aquino na sinabi na pagkatapos noon ay hindi na natin uulitin ang nangyari noong panahong iyon. So I think rather than say legacy ni Marcos, sabihin na lang natin na legacy ng mga lumaban kay Marcos. Pero naiintindihan ko rin naman ang mga sumusuporta kay Marcos. I mean marami pa rin naman kahirapan ngayon, marami pa ring hindi nabago. I think kung nahihirapan ka, kung hindi mo alam kung saan ka pupunta, madaling gumawa ng pekeng kasaysayan at i-project ang mga desires mo doon. I think that is what's happening right now, that's why may Marcos rehabilitation. Howie: Baka hindi nalalaman ng marami na maaaring si President Noynoy Aquino mismo ay isang resulta ng Martial Law. Kasi kung hindi nga na-assassinate yung kanyang ama na si Ninoy Aquino noong panahon ng rehimeng Marcos, at hindi naging Pangulo si Cory Aquino, malamang hindi magiging pangulo si Noynoy Aquino. In effect, he is a child of Martial Law. Dr. Claudio: At alam niya iyon. Noong nakaraang SONA he opened with yung crimes ng Martial Law and he emphasized it. He said naka-angkla itong aking administrasyon doon sa paggunita sa mga namatay doon sa Martial Law at sa paggunita rin doon sa mga misdeeds na nangyayari kapag masyadong maraming kapangyarihan sa gobyerno. Mismong si PNoy sinasariwa niya iyon ngayon.
Answers & Comments
Explanation:
Ano ba ang awareness ng henerasyon mo tungkol sa Martial Law na idineklara noong 1972? Dr. Claudio: I think at this point napaka-hazy kaya nga maraming tao na naniniwalang dapat ibalik yung panahon ni Marcos. Malaki ang gap between kung ano ang alam naming mga historyador at ng present generation. Kunwari alam ba nila na over three thousand ang namatay noong Martial Law, over thirty-five thousand tortured, over seventy thousand incarcerated? Maraming ‘di nakakaalam ng mga figures na ito. Madaling sabihin na may Cultural Center o malalaking infrastructure pero tinatanong ba kung gaano kalaki ang utang na na-acquire ng Philippine government na nagdulot ng kahirapan ngayon? I don't think malakas ang awareness kaya dapat mayroong talagang moves on our part bilang historyador upang itaguyod ang kasaysayan. Howie: Mayroon kang nabanggit na human rights abuses, extra-judicial killings, pero hanggang ngayon naman nangyayari pa rin ‘yan. Dr. Claudio: Kailan ba kasi nagsimula ang mga iyon? Kailan napoliticize ang military? I think it happened during the Marcos period. Before that naman hindi binibigyan ng political power ang military, so yung legacy ng Marcos regime ay iyong pagbigay ng political power sa military at sa tingin ko ito yung nag-contribute din sa impunity. Pero alam ko, siguro naman ngayon mayroong mga reform efforts sa military, na usong-uso ngayon yung military sector reform. I think it is also a large reaction to the legacy of Martial Law. Howie: Mayro’n naman benefits o mayroon naman legacy itong Martial Law kasi itong sinasabi mo nga as a reaction to Martial Law may mga improvement sa ating pulitika? Dr. Claudio: I guess itong entire ‘never again’ discourse, never again natin hahayaan na maging diktadurya ang Pilipinas. I guess hindi mo masasabi na legacy 'yan ni Marcos kundi legacy na rin ng mga tao kagaya nina Cory Aquino na sinabi na pagkatapos noon ay hindi na natin uulitin ang nangyari noong panahong iyon. So I think rather than say legacy ni Marcos, sabihin na lang natin na legacy ng mga lumaban kay Marcos. Pero naiintindihan ko rin naman ang mga sumusuporta kay Marcos. I mean marami pa rin naman kahirapan ngayon, marami pa ring hindi nabago. I think kung nahihirapan ka, kung hindi mo alam kung saan ka pupunta, madaling gumawa ng pekeng kasaysayan at i-project ang mga desires mo doon. I think that is what's happening right now, that's why may Marcos rehabilitation. Howie: Baka hindi nalalaman ng marami na maaaring si President Noynoy Aquino mismo ay isang resulta ng Martial Law. Kasi kung hindi nga na-assassinate yung kanyang ama na si Ninoy Aquino noong panahon ng rehimeng Marcos, at hindi naging Pangulo si Cory Aquino, malamang hindi magiging pangulo si Noynoy Aquino. In effect, he is a child of Martial Law. Dr. Claudio: At alam niya iyon. Noong nakaraang SONA he opened with yung crimes ng Martial Law and he emphasized it. He said naka-angkla itong aking administrasyon doon sa paggunita sa mga namatay doon sa Martial Law at sa paggunita rin doon sa mga misdeeds na nangyayari kapag masyadong maraming kapangyarihan sa gobyerno. Mismong si PNoy sinasariwa niya iyon ngayon.