Answer:

Ang COVID-19 ay isang sakit sa paghinga na sanhi ng isang bagong virus. Kabilang sa mga

sintomas ang lagnat, pag-ubo, namamagang lalamunan at pangangapos ng hininga. Ang virus

ay maaaring kumalat mula sa isang tao patungo sa ibang tao, ngunit ang tamang kalinisan ay

makakatulong upang maiwasan ang impeksiyon. Alamin kung sino ang nasa panganib at kung

ano ang dapat mong gawin kung sa tingin mo ay may COVID-19 ka.

Ano ang COVID-19?

Ang mga coronavirus ay isang malaking pamilya ng mga virus na nagiging sanhi ng mga

impeksyon sa paghinga. Ang mga ito ay maaaring karaniwang sipon hanggang sa mas

malubhang sakit.

Ang COVID-19 ay isang sakit na sanhi ng isang bagong uri ng coronavirus. Ito ay unang iniulat

noong Disyembre 2019 sa Wuhan City sa China.

Mga sintomas ng COVID-19

Ang mga sintomas ng COVID-19 ay maaaring isang bahagyang sakit hanggang sa malubhang

pulmonya.

Ang ilang mga tao ay mabilis at madaling gagaling, at ang iba ay maaaring mabilis masyadong

magkakasakit.

Ang mga sintomas ng COVID-19 ay kinabibilangan ng:

• lagnat

• ubo

• namamagang lalamunan

• pangangapos ng hininga

Kung ikaw ay nababahala, maaaring mayroon ka ng COVID-19:

• i-access ang symptom checker sa website ng healthdirect

• humingi ng medikal na payo sa pamamagitan ng pagkontak sa National Coronavirus Helpline

sa 1800 020 080. Ang linya ng impormasyon na ito ay bukas ng 24 oras sa isang araw, pitong

araw sa isang linggo. Kung ikaw ay hindi nagsasalita ng Ingles, maaari mong gamitin ang

Translating and Interpreting Service sa pamamagitan ng pagtawag sa 131 450

• tumawag muna para magpa-book ng appointment sa iyong doktor o ospital

• alamin ang tungkol sa testing (pagpapasuri) sa pamamagitan ng pagkontak sa kagawaran ng

kalusugan sa inyong lokal na estado o teritoryo

Paano ito kumakalat?

Ang COVID-19 na kumakalat mula sa isang tao papunta sa ibang tao sa

pamamagitan ng:

• malapit na pakikisalamuha sa isang nahawahang tao (kasama ang 48 oras

bago siya magkaroon ng mga sintomas)

• pagdampi ng mga droplet mula sa pag-ubo o pagbahin ng isang nahawahang

tao

• paghawak sa mga bagay o ibabaw (tulad ng mga doorknob o mga mesa) na

may mga droplet mula sa isang nahawahang tao, at pagkatapos ay hihipuin

ang iyong bibig o mukha

Dahil ang COVID-19 ay isang bagong sakit, walang imyunidad dito sa ating

komunidad. Ibig sabihin nito ay maaari itong kumalat nang malawak at mabilis.

Para saan ang COVIDSafe app?

Ang COVIDSafe app ay bahagi ng gawain ng Pamahalaang Australya upang

pabagalin ang pagkalat ng COVID-19. Sa pagkakaroon ng kumpiyansya na

mahahanap at makokontrol natin ang mga pagsulpot (outbreak) nang mabilis ay

nangangahulugan na maaari nang paluwagan ng mga pamahalaan ang mga

paghihigpit habang pinapanatili pa ring ligtas ang mga Australyano. Ang COVIDSafe

app ang tanging contact tracing app na inaprobahan ng Pamahalaang Australya.

Ang bagong COVIDSafe app ay ganap na boluntaryo. Ang pag-download ng app ay

isang bagay na magagawa mo para protektahan ang iyong sarili, ang iyong pamilya

at mga kaibigan at iligtas ang buhay ng iba pang mga Australyano. Kung mas

maraming mga Australyano ang kokonekta sa COVIDSafe app, mas mabilis na

mahahanap ang virus ng mga opisyal ng kalusugan sa estado at teritoryo at

makokontak ang mga tao na maaaring nalantad sa COVID-19.

Pinabibilis ng COVIDSafe app ang kasalukuyang manwal na proseso ng

paghahanap sa mga tao na nakisalamuha sa isang taong may COVID-19.

Nangangahulugan ito na ikaw ay mas mabilis na makokontak kung ikaw ay nasa

panganib. Binabawasan nito ang mga tyansa na ikaw ay maglipat ng virus sa iyong

pamilya, mga kaibigan at iba pang mga tao sa komunidad.

Maaari lamang ma-access ng mga opisyal ng kalusugan sa estado at teritoryo ang

impormasyon ng app kung ang isang tao ay nag-positibo sa test at sumang-ayon na

ang impormasyon sa kanilang telepono ay ma-upload. Maaari lamang gamitin ng

mga opisyal ng kalusugan ang impormasyon ng app upang maalertuhan ang mga

taong maaaring kailangang ikuwarentena o ipa-test.

Sino ang pinakananganganib mula sa COVID-19?

Sa Australya, ang mga tao na pinakananganganib na mahawahan ng virus ay:

• mga naglalakbay na kadarating lamang mula sa ibang bansa

• mga tao na malapit na nakipag-ugnay sa isang tao na nasuri na may COVID-

19

• mga tao na nasa kulungan at mga pasilidad ng detensyon

• mga tao sa group residential

Ang mga tao na, o mas malamang na, magkaroon ng mas mataas na panganib ng

malubhang sakit kung sila ay mahawahan ng virus ay:

• mga taong 70 taong gulang at mas matanda pa

• mga taong 65 taong gulang at mas matanda pa na may malubhang

karamdaman

• Mga taong Aborihinal at Torres Strait Islander na 50 taong gulang at mas

matanda pa na may malubhang karamdaman

• mga taong may mahinang immune system

Sa ngayon ay mababa ang bilang ng nakumpirmang kaso ng COVID-19 sa mga

bata, kumpara sa mas malawak na populasyon.

Ang Australian Health Protection Principal Committee (AHPPC) ay nagpapayo na

walang dagdag na mga panganib sa mga bata kung papapasukin sila sa paaralan.