Answer:

Mula sa mga kabanata 31-45 ng Noli Me Tangere, maraming natututuhan na aral na naglalahad ng mga isyung panlipunan at pang-aapi noong panahon ng Kastila. Narito ang ilan sa mga natutuhan mula sa mga kabanatang ito:

1. Kawalang-katarungan at pang-aapi sa sistema ng agrikultura: Sa mga kuwento ng mga magsasaka at ang mga suliranin na kanilang kinakaharap, ipinapakita ang kawalang-katarungan at pang-aapi sa sistema ng agrikultura. Ang mga magsasaka ay pinagsasamantalahan at pinipilitang magbayad ng mataas na buwis, samantalang ang lupa ay napupunta sa kamay ng mga dayuhan at ilang piling mga tao. Ang aral dito ay ang pagpapahalaga sa mga magsasaka, ang pangangailangan ng patas na sistema ng agrikultura, at ang pagtutol sa pang-aabuso.

2. Epekto ng kolonyalismo at pagkaalipin: Ipinapakita sa mga kabanata ang epekto ng kolonyalismo at pagkaalipin sa mga Pilipino. Ang mga dayuhan, partikular ang mga Kastila, ay nagtatakda ng mga patakaran at nag-aabuso sa kapangyarihan sa pamamagitan ng pagpapahirap at pagmamaliit sa mga Pilipino. Ang aral dito ay ang pagkilala sa kahalagahan ng kalayaan at pagpapahalaga sa sariling kultura at identidad.

3. Katiwalian sa pamahalaan: Ipinapakita ang katiwalian sa pamahalaan at ang pang-aabuso ng mga opisyal ng pamahalaan sa kapangyarihan. Ang mga ito ay nagdudulot ng kawalang-katarungan at kahirapan sa lipunan. Ang aral dito ay ang pagtutol sa katiwalian, ang pagsusulong ng tapat at marangal na pamamahala, at ang pagkilos para sa pagbabago.

4. Diskriminasyon at pagsasamantala sa lipunan: Ipinapakita sa mga kabanata ang mga halimbawa ng diskriminasyon at pagsasamantala sa lipunan batay sa katayuan sa buhay, yaman, at lahi. Ang mga prayle at mga dayuhan ay nagsasamantala at nagpapahirap sa mga Pilipino. Ang aral dito ay ang pagsusulong ng pantay na pagkakataon at katarungan para sa lahat, at ang pagsusuri at pagtutol sa mga pangyayari ng pagsasamantala at diskriminasyon.

5. Pagpapahalaga sa edukasyon at katalinuhan: Sa kuwento ni Kapitan Tiago at iba pang pangyayari, ipinapakita ang halaga ng edukasyon at katalinuhan sa lipunan. Ang edukasyon ay nagbibigay daan sa pag-angat ng tao at pagkakaroon ng kabutihang panlipunan.