1. i Edukasyon sa Pagpapakatao Modyul para sa Mag-aaral Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas Ang mga modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, at pamantasan. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected] Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. ng kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected] Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. 8
2. ii Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikawalong Baitang Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon, 2013 ISBN: 978-971-9990-80-2 Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon. Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Br. Armin Luistro FSC Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph. D. Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Publishing House, Inc. Department of Education - Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS) Office Address: 2 nd Floor Dorm G, Philsports Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072 E-mail Address: [email protected] Mga Bumuo ng Modyul para sa Mag-aaral Mga Manunulat: Regina Mignon C. Bognot, Romualdes R. Comia, Sheryll T. Gayola, Marie Aiellen S. Lagarde, Marivic R. Leaño, Eugenia C. Martin, Marie Ann M. Ong, at Rheamay T. Paras Mga Konsultant: Fe A. Hidalgo, Ph. D. at Manuel B. Dy, Ph. D. Gumuhit ng mga Larawan: Jason O. Villena Naglayout: Lemuel C. Valles Editor at Subject Specialist: Luisita B. Peralta Management Team: Lolita M. Andrada, Ph. D, Joyce DR. Andaya, Bella O. Mariñas, at Jose D. Tuguinayo, Jr., Ph. D.
3. iii TALAAN NG NILALAMAN Yunit I – Ang Pamilya Bilang Ugat ng Pakikipagkapwa 1 Modyul 1: Ang Pamilya Bilang Natural na Institusyon 1 Modyul 2: Ang Misyon ng Pamilya sa Pagbibigay ng Edukasyon, Paggabay sa Pagpapasiya, at Paghubog ng Pananampalataya 29 Modyul 3: Ang Kahalagahan ng Komunikasyon sa Pagpapatatag ng Pamilya … 53 Modyul 4: Ang Papel na Panlipunan at Pampolitikal ng Pamilya 75 Yunit II – Ang Pakikipagkapwa 103 Modyul 5: Ang Pakikipagkapwa 104 Modyul 6: Ang Pakikipagkaibigan 137 Modyul 7: Emosyon 166 Modyul 8: Ang Mapanagutang Pamumuno at Pagiging Tagasunod 195 Yunit III – Mga Pagpapahalaga at Birtud sa Pakikipagkapwa 227 Modyul 9: Pasasalamat sa Ginawang Kabutihan ng Kapwa 227 Modyul 10: Pagsunod at Paggalang sa mga Magulang, Nakatatanda, at may Awtoridad 256 Modyul 11: Paggawa ng Mabuti sa Kapwa 290 Modyul 12: Katapatan sa Salita at Gawa 314 Yunit IV – Mga Isyu sa Pakikipagkapwa 335 Modyul 13: Ang Sekswalidad ng Tao 335 Modyul 14: Karahasan sa Paaralan 367 Modyul 15: Agwat Teknolohikal 401 Modyul 16: Epekto ng Migrasyon sa Pamilyang Pilipino 433
Answers & Comments
Answer:
1. i Edukasyon sa Pagpapakatao Modyul para sa Mag-aaral Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas Ang mga modyul na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, at pamantasan. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected] Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. ng kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected] Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi. 8
2. ii Edukasyon sa Pagpapakatao – Ikawalong Baitang Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon, 2013 ISBN: 978-971-9990-80-2 Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon. Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda ang karapatang-aring iyon. Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon Kalihim: Br. Armin Luistro FSC Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph. D. Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Publishing House, Inc. Department of Education - Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS) Office Address: 2 nd Floor Dorm G, Philsports Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072 E-mail Address: [email protected] Mga Bumuo ng Modyul para sa Mag-aaral Mga Manunulat: Regina Mignon C. Bognot, Romualdes R. Comia, Sheryll T. Gayola, Marie Aiellen S. Lagarde, Marivic R. Leaño, Eugenia C. Martin, Marie Ann M. Ong, at Rheamay T. Paras Mga Konsultant: Fe A. Hidalgo, Ph. D. at Manuel B. Dy, Ph. D. Gumuhit ng mga Larawan: Jason O. Villena Naglayout: Lemuel C. Valles Editor at Subject Specialist: Luisita B. Peralta Management Team: Lolita M. Andrada, Ph. D, Joyce DR. Andaya, Bella O. Mariñas, at Jose D. Tuguinayo, Jr., Ph. D.
3. iii TALAAN NG NILALAMAN Yunit I – Ang Pamilya Bilang Ugat ng Pakikipagkapwa 1 Modyul 1: Ang Pamilya Bilang Natural na Institusyon 1 Modyul 2: Ang Misyon ng Pamilya sa Pagbibigay ng Edukasyon, Paggabay sa Pagpapasiya, at Paghubog ng Pananampalataya 29 Modyul 3: Ang Kahalagahan ng Komunikasyon sa Pagpapatatag ng Pamilya … 53 Modyul 4: Ang Papel na Panlipunan at Pampolitikal ng Pamilya 75 Yunit II – Ang Pakikipagkapwa 103 Modyul 5: Ang Pakikipagkapwa 104 Modyul 6: Ang Pakikipagkaibigan 137 Modyul 7: Emosyon 166 Modyul 8: Ang Mapanagutang Pamumuno at Pagiging Tagasunod 195 Yunit III – Mga Pagpapahalaga at Birtud sa Pakikipagkapwa 227 Modyul 9: Pasasalamat sa Ginawang Kabutihan ng Kapwa 227 Modyul 10: Pagsunod at Paggalang sa mga Magulang, Nakatatanda, at may Awtoridad 256 Modyul 11: Paggawa ng Mabuti sa Kapwa 290 Modyul 12: Katapatan sa Salita at Gawa 314 Yunit IV – Mga Isyu sa Pakikipagkapwa 335 Modyul 13: Ang Sekswalidad ng Tao 335 Modyul 14: Karahasan sa Paaralan 367 Modyul 15: Agwat Teknolohikal 401 Modyul 16: Epekto ng Migrasyon sa Pamilyang Pilipino 433
4. iv